Genel
Herkesin merak ettiği bir soru var: Zengin olmanın yolları var mı? Sihirli bir formül var mı? Yok tabii ama yöntemleri var. Herkes zengin olabilir ama doğru stratejiyle.
Zenginliğin özüne inersek, aile faktörünün ne kadar önemli olduğunu görürüz. Ailenin çocuk yetiştirirken kullandığı dil, verdiği bakış açısı, çocuğun kafasında parayla ilgili yarattığı düşünceler, parayı sevmekle sevmemek arasındaki fark, içinde büyüdüğü çevre… Bunlar çok etkili. Mesela zengin bir ailenin çocuğunun zengin olması daha olası. Başarısız olmaz demiyorum, onların da başarısız olanları var, ama genelde öyle. Fakir bir ailenin çocuğunun zengin olma ihtimali ise daha düşük. Yani oranlar tersine işliyor. Burada kader falan yok, sadece ailenin çocuğa aktardığı şeyler, örnek olma durumu önemli.
HİÇBİR ŞEY GÖKTEN ZEMBİLLE İNMEZ
Anne babanın davranışları, yaşam tarzı çocuğa örnek oluyor ve çocuk da o şekilde ilerliyor, onu doğru sanıyor. Babanın “Para kazanmak çok zor” demesi, çocuğun da öyle düşünmesine yol açıyor. Annenin “Para adamı bozar” demesi de aynı şekilde. Bu düşünceler çocuğun bilinçaltına yerleşiyor ve parayla ilgili olumsuz bir algı oluşuyor. Ama tam tersini söyleyen aileler de var ve onlar çocuklarını farklı şekilde motive ediyor.
Burada önemli nokta şu: Çocuklara para ve başarı konusunda söylenecek en iyi şey, hiçbir şeyin gökten zembille inmediği. Çalışmadan, çabalamadan hiçbir şey olmaz. İstemek yetmez, çaba göstermek lazım. Başarıyı ve zenginliği etkileyen faktörlerden biri de kişinin kendine koyduğu sınırlar. Bir kitapta okumuştum, adam zamanında “Bir milyon kazandım” diye bir mantra kullanıyormuş. O zamanlar bir milyon büyük paraymış tabii. Şimdi o para değil. Yani demem o ki, kendine sınır koymamak lazım. Belki daha fazlasını kazanacaksın.
Ama şunu da bilmek lazım: Zenginlik bir günde olacak bir şey değil. Her gün üzerine bir tuğla koyarak bir bina inşa ettiğini düşünün. Bu uzun bir süreç, bir maraton. 100 metre koşar gibi 10 saniyede zengin olmak diye bir şey yok. Bu maratonda düşmek de var, kalkmak da, sakatlanmak da, yağmur da, susuzluk da, açlık da. Yani her şeyle karşılaşabilirsiniz. Başarısızlık da bu işin doğasında var. Tecrübeli insanlar, çok başarısızlık yaşamış ve bunlardan ders çıkarmış kişilerdir.
ÖNCELİKLE DÜRÜST OLUN
Zengin olmak istiyorsanız öncelikle dürüst olun. Dürüst olmazsanız uzun vadede kaybedersiniz. İnsanlar bunu er ya da geç anlar. Belki hemen fark etmezler ama uzun süre saklayamazsınız. Mesela bir restoranınız varsa ve müşterilerinize kötü, bayat veya ucuz ürünler satıyorsanız, belki ilk başta para kazanırsınız ama sonunda işlerinizin kötüye gider ve batarsınız. Dürüstlük uzun vadede kazandırır. Hata yapsanız bile dürüst olursanız insanlar size güvenir. Mazeret üretmek yerine dürüstçe olanı söyleyin. İnsanların yerine kendinizi koyun, empati yapın. Bu ticarette çok önemli.
Ve tabii ki en önemlisi çok çalışmak. Mesela Ronaldo, Messi kadar yetenekli olmayabilir ama çok çalışarak o seviyeye geldi. Messi yetenekli ama o da sürekli çalışıyor. Yani rekabet etmek istiyorsanız, rakiplerinizden daha çok çalışmanız, daha iyi olmanız, kendinizi geliştirmeniz, güncel kalmanız, dürüst olmanız ve empati kurmanız gerekiyor. Egoist olmamanız da önemli. Bütün bunları bir araya getirdiğinizde, doğru proje, doğru seçim ve doğru yöntemlerle zengin olmak mümkün.
